Bad Sector Nedir? Neden Oluşur ve Nasıl Çözülür?

Günümüzde her ne kadar SSD birimleri tercih edilip kullanılsa da, hala HDD kullanan bir çok kullanıcı vardır. Bu ikisini karşılaştırdığımızda her ikisinin de yapısal olarak birbirlerinden çok farklı olduğunu ve SSD’lerin daha fazla avantaja sahip olduğunu görürüz. HDD birimleri mekanik bir yapıya sahipken, SSD’ler dahili devrelerden oluşur. Bu yüzden bad sector dediğimiz bu durum sadece HDD birimler üzerinde meydana gelirler. Dolayısıyla bu yazıda HDD birimlerini ve bad sector faktörlerini ele alacağız.

Bad Sector Nedir?

“Bozuk kesim” veya “ölü hücre” olarak da adlandırılan Bad Sector, harddiskler üzerinde bulunan fiziksel hatalardır. Bir sebepten dolayı tamamen kullanılamaz hale gelmiş ve barındırdığı verilerle beraber artık ulaşılamaz bir bölgedir. Bad sector, donanımsal bir sorun olduğu için düzeltilmesi ve eski haline getirilmesi imkansızdır. Fakat bu kullanılamayan bölgeleri devre dışı bırakarak gizleyebilirsiniz.

Bad Sector Neden Oluşur? Belirtileri Nedir?

Bozuk kesimlerin oluşmasının birden fazla sebebi olabilir. Bunlardan kısaca bahsedecek olursak;

• Harddiskin ömrünün tamamlaması
• Virüsler
• Aşınma
• Fiziksel darbeler
• Nadiren de olsa ani elektrik kesintileri

Bu durumlardan herhangi birinde bozuk kesim dediğimiz bad sector meydana gelebilir. Bu durumun belirtileri ise anormal derecede kendini fark ettirmektedir.
Bilgisayarınızı sorunsuz ve normal bir şekilde kullanırken, mouse imleci dahil ekranın ansızın tamamen kilitlenmesi buna örnektir. Bu belirti herhangi bir anda da gerçekleşebilir. Eğer zaman zaman bu gibi durumlar yaşıyorsanız her şeyden önce bütün önemli verilerinizi yedekleyin. Aksi halde hepsini kaybedebilirsiniz.

Bu ani kilitlenme durumunun temelde iki sebebi vardır:

• Harddisk içindeki okuma-yazma kafaları dediğimiz parçaların, ölü hücrelere denk geldiği zaman bunları okuyamaması. Bu hücreler okunamadığı için de harddisk kesintiye uğruyor. Bu durum birkaç saniye sürebilir veya bilgisayarı yeniden başlatana kadar düzelmeyebilir. Eğer kilitlenme anında harddiskten belirli aralıklarla “tık” sesi geliyorsa, tehlike çanları çalıyor demektir. Bunun anlamı; yakın bir zaman içinde harddisk içindeki verilerle beraber tamamen kullanılamaz hale gelecek demektir. Bunu fark ettiğiniz an bütün önemli verilerinizi ertelemeden yedekleyin. Ek olarak; harddiskin garantisi olması bu durumda bir şey ifade etmemektedir. Çünkü harddiskler teknik servis tarafından da onarılamaz ve direkt yenisiyle değişim yapılır.
• Bahsettiğimiz okuma-yazma kafalarının veya harddiskin genel olarak arızalanmış olması. Bir üstteki maddede belirttiğimiz durumların birçoğu bunda da görülebilir.

Peki Nasıl Çözülür?

Yazının başında da belirttiğimiz gibi, bad sectorler yani bozuk kesimler düzeltilemezler ve sadece gizlenebilirler. Ancak bu durumda biraz şansa ihtiyacınız olacağını belirtelim. Öncelikle harddisk üzerinde tarama yapmanız gerekmekte. Bunun için en popüler programlar arasında yer alan HD Tune programını deneyebilirsiniz.

Programı yükledikten sonra aşağıda gösterilen ekrana gelip “Start” ile denetlemeyi başlatabilirsiniz.

Denetleme işlemi bir kaç dakika sürebilir. İşlem sonunda ekranda kırmızı noktalar görüyorsanız harddiskte bad sector mevcut demektir. Bunları gizlemek için HDD Regenerator adlı programı kullanabilirsiniz. Ancak belirtmek gerek ki; bu işlemi yaparken çok dikkatli olmalısınız. Ek olarak bilir kişiden yardım almanız tavsiye edilir.

Bozuk kesimleri gizleme işlemi sonrasında verilerinizin bazıları kaybolabilir, bu olası bir durumdur. Örneğin 500GB boyutunda bir harddisk ve 100MB büyüklüğünde de bir bozuk kesim mevcut diyelim. Bu gizleme işlemi sonrasında harddiskin kullanılabilir kapasitesi 499.900MB olacaktır. 100MB olan bozuk kesim ise, içinde barındırdığı verilerle beraber devre dışı kalacaktır. Sonuç olarak bad sector sorunu yüzeysel olarak da olsa çözülmüş olacaktır.